Ποντιακή Διάλεκτος

      Η ποντιακή είναι μια διάλεκτος της Ελληνικής γλώσσας που ξεκινάει από τα χρόνια του αποικισμού των Ελλήνων της Ιωνίας και την εγκατάστασή τους στον Πόντο (8ος αι. Π.Χ) , όπου οργανώθηκαν σε οχυρομένες πόλεις όπως οι γνωστές  από τον 6ο και 5ο αι. π.Χ. Σινώπη, Τραπεζούντα, Κερασούντα, τα Κοτύωρα, η Αμισός, και λίγο αργότερα στα ενδώτερα η Αμάσεια. Από το 301 π.Χ ο Πόντος είναι οργανωμένος σε ανεξάρτητο κράτος μέχρι τη Ρωμαιοκρατία (63 π.Χ έως 335 μ.Χ.). Στα Βυζαντινά χρόνια ο Πόντος αποτελεί το ακριτικό προπύργιο κατά των επιδρομών της ανατολής. Η αυτοκρατορία της Τραπεζούντας (1204-1461) αντιστάθηκε στην τουρκική προέλαση περισσότερο από την Κωνσταντινούπολη (1453).

      Απομονωμένος γεωγραφικά και γλωσσικά ο Πόντος διατήρησε αρκετά αρχαϊκά γλωσσικά στοιχεία, όπως η προφορά του η ώς ε (π.χ η νύφε=νύφη). Όπως ήταν φυσικό στην ποντιακή διάλεκτο παγιώθηκαν τρόποι έκφρασης οι οποίοι στη νεοελληνική γλώσσα εξελίχθηκαν παραπέρα, λέξεις όπως η καρδία, η λαλία,τα παιδία κ.τ.λ.

Τέλος η ποντιακή γλώσσα δέχθηκε πολλές λέξεις από τη λατινική, την Τουρκική κ.ά γλώσσες. 

Πηγή: Γ. Σαββαντίδης